Þrátt fyrir trausta hægri stefnu, var Bismarck kallaður sósíalisti fyrir að kynna þessar áætlanir, eins og Roosevelt forseti 70 árum síðar. Í Ríkisstjórninni 1881 svaraði Bismarck "Kallið þetta socíalisma, félagshyggju hvað sem er, það er í góðu lagi.

Ólafur Thors, Bjarni Benediktsson og fulltrúar Sjálfstæðisflokksins byggðu upp með öðrum, mikla samfélagsstarfsemi, Hitaveitu Reykjavíkur, Rafmagnsveitu Reykjavíkur, Rafmagnsveitu Ríkisins, Hitaveitur og Rafveitur, Íþróttahús, Sundlaugar og Skóla út um allt land. 

Þetta allt hefur reynst þjóðinni afburða vel.

Við vitum að einka banka kerfin fá allt beint frá fólkinu, fá að skrifa peningabókhaldið, og þykjast lána það.

Allt kemur frá huga og höndum fólksins. 

Ekki kæmi mér það á óvart, að Fjármálakerfið, Banka kerfið, væri styrkt meira frá Ríkinu, en Skólakerfið, Heilsugæslan, reyndar meira en öll fjárlög Ríkisinns.

Þessa tölu á að gefa upp.

Nú virðist Trump vera að endurnýja peningabókhaldið, og við verðum að gera það líka

Alltaf þegar Sjálfstæðisflokkurinn ákveður að verða Íhaldsflokkur, þá hrinur af honum fylgið.

Þá verður hann eins og Íhaldsflokkarnir á Norðurlöndunum. 

Það er ekki hægt að horfa upp á það að fjármálakerfið fái að hækka orkuna, og allt sem þeir koma nálægt tífallt, til að þeir geti lifað.

Nú reiknum við út allar íbúðirnar, og látum skila þeim öllum aftur, plús skaðabætur.

Kreppufléttan, endurtekið

Reyndar er sagt að ekki þýði að láta réttarkerfið laga hlutina, því nota þeir í Bandaríkjunum Herdómstóla, til að rétta yfir brotamönnum.

Best hefði verið að hjálpa öllum í það að vera heiðarlegir menn. 

Nú þarft þú oft að fara gegn betri vitund vegna vinnunnar. 

Hér segjum við að sé sönn skáldsaga. Öryggissetning.

 

000

Social Security History

This is an archival or historical document and may not reflect current policies or procedures.

Otto von Bismarck

Otto von Bismarck
German Chancellor 1862-1890

Þýskaland varð fyrsta þjóðin í heiminum til að taka upp almannatryggingakerfi árið 1889, hannað af kanslara Þýskalands, Otto von Bismarck.

Hugmyndin var fyrst lögð fram, í bænum Bismarck, árið 1881 af keisara Þýskalands, William fyrsta, í tímamóta bréfi til þýska þingsins.

William skrifaði: "... þeir sem eru frá vinnu vegna fötlunar, örorku eða aldurs, eiga að fá aðstoð frá Ríkinu.."

Bismarck var hvattur til að kynna félagslega tryggingu í Þýskalandi bæði til að stuðla að velferð starfsmanna og til að halda þýska efnahagslífi gangandi með hámarksafköstum og til þess að spyrna gegn öðrum róttækari sósíalískum félagslegum valkostum.

Þrátt fyrir trausta hægri stefnu, var Bismarck  kallaður sósíalisti fyrir að kynna þessar áætlanir, eins og Roosevelt forseti 70 árum síðar.

Í ræðu sinni í Ríkisstjórninni 1881 svaraði Bismarck  "Kallið þetta socíalisma, félagshyggju eða það sem ykkur líkar, það er í góðu lagi.

Þýska kerfið veitti einnig lífeyri og örorkubætur. Þátttaka var skylda og framlög voru tekin frá starfsmanni, vinnuveitanda og stjórnvöldum.

Tengt við bótasjóð verkamanna, stofnaður 1884 og veikinda trygginguna stofnuð árið áður, veitti þetta Þjóðverjar alhliða kerfi tekjutryggingar byggð á meginreglum almannatrygginga. (Þeir bættu við atvinnuleysistryggingu árið 1927 til að gera kerfið fullkomið.)

Ein viðvarandi goðsögn um þýska áætlunina er sú að hún samþykkti 65 ára aldur sem venjulega eftirlaunaaldur vegna þess að það var aldur Bismarcks.

Þessi goðsögn er mikilvægt vegna þess að Þýskaland var ein af líkönunum sem Bandaríkin skoðuðu þegar þeir hönnuðu sitt Almannatryggingakerfi.

Goðsögnin er sú að Bandaríkin samþykktu 65 ára aldur sem aldur vegna eftirlauna vegna þess að þetta var aldurinn sem Þýskaland samþykkti þegar þau stofnuðu áætlun sína.

Reyndar setti Þýskalandi upphaflega 70 ára aldur (og Bismarck sjálfur var 74 á þeim tíma) og það var ekki fyrr en 27 árum síðar (árið 1916) að aldurinn var lækkaður í 65. Á þeim tíma hafði Bismarck verið dauður í 18 ár.

Egilsstaðir, 08.02.2019  Jónas Gunnlaugsson